Rouw en dementie

Je loopt naar de kerstboom en haalt er een kerstengeltje uit. “Die is voor jou, hang die maar in jouw boom, dan kan je aan mij denken met kerst” zeg je met een glimlach. Ik bedank je met een brok in mijn keel en leg het engeltje voorzichtig bij mijn autosleutels. Als ik aan het einde van de middag weer wegga, leg ik mijn sleutels en het engeltje even op een kastje om mijn jas aan te doen. Jij komt aanlopen, ziet het engeltje liggen en mompelt “Oh, wat doet die hier? Die hoort in de boom te hangen” en je hangt het engeltje weer in de boom. Als je een dierbare hebt met dementie, begint het afscheid nemen en het rouwen al lang voordat je de dierbare persoon verliest aan de dood. Je dierbare lijkt steeds minder op de persoon die hij/zij ooit was en je kunt steeds minder contact met hem/haar krijgen. Hierdoor neem je beetje bij beetje afscheid. Een opeenstapeling van verschillende soorten verlies Het proces bij dementie is een opeenstapeling van verschillende soorten verlies. Niet alleen voor jou, maar ook voor je dierbare en voor anderen in de nabije omgeving van de persoon met dementie. Stap … Lees meer

Mijn mama is in de ruimte!

Ik lees met jou het prentenboekje “Dood”. Jij bent 4,5 jaar en afgelopen zomer is jouw mama overleden. Papa heeft een paar maanden geleden gevraagd of ik af en toe met jou wil praten, omdat hij het fijn vindt dat ik met hem meekijk hoe het met je gaat. Ook is het fijn als jij je leert uiten en leert om te gaan met jullie grote verlies.

Met playmobiel heb je laten zien wat er gebeurd is met mama, met rouwmateriaal heb je de uitvaart nagespeeld. We spelen, we tekenen, we knutselen en we lezen prentenboeken. Ondertussen leer jij steeds beter te vertellen hoe je je voelt. Niet alleen aan mij, maar ook aan papa en op school. Het besef dat mama echt niet meer terugkomt begint langzaam tot je  door te dringen.

“Alle mama’s in de straat zijn niet dood, alleen die van mij!”

Lees meer

Afscheid in stukjes…

Steeds vaker vertel je hetzelfde verhaal en stel je dezelfde vraag
waarvan je het antwoord meteen weer vergeet
Je geheugen laat je in de steek
Je begrijpt de wereld om je heen niet meer zo goed
en bent af en toe verward
Je wordt boos op je geliefden
die het dichtst bij je staan
Je luistert niet meer (echt) naar anderen
Het leven wordt steeds zwaarder voor je
In kleine stukjes neem ik afscheid van jou…

Lees meer

Tsunami van gevoelens

“Wanneer je verdrietig bent, kijk dan opnieuw in je hart en zie dat je huilt om dat wat je vreugde schonk”.
– Kahlil Gibran – 

Je zegt dat je het allemaal even niet meer ziet zitten. Je hebt het gevoel dat je gek wordt. Je gevoelens buitelen over elkaar heen als een tsunami. Verdriet en boosheid strijden om de macht en je vraagt je af of het ooit nog goed komt. Tranen rollen over je wangen en je snikt.

Lees meer

Afscheid nemen tijdens corona? Hoe dan?

Vorige week kreeg mijn echtgenoot het bericht dat de vader van een goede vriend is overleden. De vriendschap bestaat al ruim 35 jaar en we kende de vader ook persoonlijk. Normaal gesproken zouden we zeker naar de uitvaart zijn gegaan, maar door het coronavirus vond de uitvaart in (zeer) besloten kring plaats. Om ons te verbinden met onze vrienden en de familie, staken we op het tijdstip van de uitvaart thuis een kaars aan. Zo waren we in gedachten bij hen en stonden we stil bij het verlies.

Lees meer

Ik besta wel, maar ik leef niet meer….

Afgelopen woensdag krijg ik een appje van een cliënt die ik begeleid na het overlijden van haar partner: “Wil je mij zo snel mogelijk bellen, het gaat niet goed met mij!” Ik zie dat ik ook een gemiste oproep van haar heb. Ik heb haar twee weken geleden voor het laatst gezien. Ik bel haar meteen op. Ze is totaal over haar toeren, in tranen en ziet het allemaal niet meer zitten.

Lees meer

Corona-perikelen

Een beetje gespannen rijden we richting het vliegveld in Malaga. Welke chaos treffen we aan en zal het vliegtuig echt vliegen? Er staan lange rijen voor de incheckbalie (wij hebben met priority geboekt en mogen onze koffertjes meenemen). De rij voor de beveiliging is iets minder lang. Op de grond is tape geplakt en een medewerker roept steeds dat we één meter afstand moeten bewaren. Ik word er een beetje lacherig van, zo meteen zitten we met zijn allen 3 uur opgepropt in een vliegtuig.

Lees meer

Vredige pianoklanken…

Ik zit naast je bed en luister naar de vredige pianoklanken die door de kamer zweven. Jij ligt in bed, je ademt diep in en uit. Je lijkt te slapen, af en toe kreun je een beetje.
Plotseling gaan je ogen open en zeg je dat je het erg vindt dat je niet meer alleen durft te zijn. Ik raak je arm aan, je kijkt even naar mij en doet je ogen weer dicht.

Lees meer